آنچه که از ایران باستان می دانیم را در کنار سفری کوتاهی به اصفهان در کنار هم قرار می دهیم تا از انار سرخ شهری که لقب نصف جهان دارد، سخن برچینیم.
بله در این مقاله قصد داریم به آداب و رسوم شب یلدا در اصفهان بپردازیم.
آنچه در این مقاله می خوانید:
شب یلدا در اصفهان
واژه یلدا به معنای زایش، زاد روز و تولد است.
در این شب، مهربانی و عشق است که سرمای طولانی ترین شب سال را گرم می کند.
شب یلدا شبی است که حضور اعضای خانواده در کنار هم از کوچک و بزرگ،
مادربزرگ ها و پدربزرگ ها را پر رنگ می کند و هدیه ای ارزشمند، در قالب احترام و
هم نشینی دل ها را برایمان به ارمغان می آورد.
شب یلدا درآیین ایرانیان سنت دیرینه است و توانسته تا به امروز با
مردمانش هم خو و خونگرم بماند.
نه تنها از ارزش رنگ سرخ این شب، چیزی کم نشده بلکه جایگاه بسیار ارزشمندی در نزد ایرانیان دارد.
اصفهان مثل سایر شهرهای کشورمان در برگزاری مراسم شب یلدا آداب و رسوماتی دارد
که اکثر این آداب نقطه مشترک قابل درکی با دیگر شهر ها دارد و
و معمولا آنچه که در آن متمایز است، لهجه زیبای آن شهر است.
رسوم مشترک اصفهان با دیگر شهر ها
از جمله رسومات مشترک شب یلدا در اصفهان با دیگر شهرها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دورهمی خانواده ها در منزل بزرگ ترها
- داستان سرایی
- خوراکی ها و میوه هایی چون انار و هنداونه
- رخت یک دست سفید که نشان تغییر رنگ طبیعت
در تقویم مردم اصفهان ، فصل زمستان به دو نوع تقسیم بندی شده است.
چله و چله کوچیکه که چله را چله بزرگه می نامند.
چله از اول دی ماه آغاز و تا ۱۰ بهمن ماه ادامه دارد.
چله کوچیکه از۱۱ بهمن ماه شروع و ۳۰ بهمن تمام می شود.
البته این رسم منحصرا در اصفهان مرسوم نشده و در مراسم شب یلدا در
آذربایجان شرقی نیز بعضی خانواده ها در چله بزرگ هدایای نوعروسان و
در چله کوچک هدایای داماد ها را می برند و جشن می گیرند.
ماجرای چله و چله کوچیکه به عبارتی دیگر
این ماجرا با دو عنوان جذاب به نام های چله زری (ماده) و عمو چله (نر) نام گذاری شده است.
با یک دلیل منطقی می توان به اسرار آن پی برد. ( همه موجودات و اشیا براساس جنس مونث و مذکر است.)
جشن و خوراکی شب یلدا در اصفهان
جشن یلدا در اصفهان با شب نشینی خانواده ها و اقوام دور و نزدیک در کناریکدیگر برگزار می شود با خوراکی چون آجیل مخصوص، هندوانه، انار، انگور، شیرینی و انواع میوه است که تمام نماد برکت، سلامتی و فراوانی و شادکامی هستند. در میان میوه ها انگور و چلسمه داستان قابل توجهی دارد که به صورت گذرا به آن می پردازیم.
انگور
بهترین اسناد تاریخی ذهن شکوفای پدربزرگ و مادربزرگ ها در آن زمان بود.
به نقل از عزیزان اصفهانی یکی از کارهایی که در گذشته انجام می دادند،
درست کردن کشمش در خانه بود.
مقداری از انگور را لای یک پارچه می پیچیند و در زیرزمین خانه ها نگه می داشتند تا
به کشمش تبدیل شود.
ناگفته نماند زیرزمین های اقوام گذشته مقوله ای پر محتوا دارد که
از شنیدن آن هرشخصی احساس خوشایندی پیدا می کند.
چلسمه
چلسمه یکی دیگر از خوراکی های شب یلدا در گذشته بود که
شامل آجیل و تنقلاتی مثل گندم، شادونه معروف است.
شب یلدا در اصفهان ، دیوان حافظ و موسیقی
در این شب رسم بر این بود که میزبان، دیوان حافظ را با احترام به بزرگتر مجلس که
سواد داشت می داند.
سپس هر یک ازمهمانان نیت کرده و بزرگ مجلس با این جمله تفالی به گنجینه
حافظ می زند:
ای حافظ شیرازی / تو محرم هر رازی/ برما نظر اندازی / قسم به قرآن مجیدی که در سینه داری.به ما بگو !
این رسم یکی از پرطرفدارترین آیتم شب یلدا در اصفهان و کل کشورمان است.
شب چله بردن برای نو عروسان اصفهانی
شب چله برای خانواده هایی که دختر نامزد دارند شبی کاملا متفاوتی است.
این سنت همچنین در بیشتر شهرهای اصفهان از جمله شهرضا، سمیرم، دهاقان،
کاشان، چادگان مشترک است.
چله برون یک روز قبل از شب یلدا توسط خانواده داماد به
بهترین شکل ممکن برای عروس آماده می شود.
هدایا هندوانه و تمام میوه های زمستانی و نارگیل، آجیل، لبو، شیرینی.
برای دختری که سال اول نامزدی او باشد یک تکه طلا (یک مدال زیبا یا انگشتر) و
لباس های زمستانه تهیه می کردند.
آقا داماد به همراه خانواده عروس شب چله را کنار می گذارند.
یلدا و آش های مخصوص اصفهان
آش چقندر اصفهان
آش چغندر یکی از خوردنی ترین آش های اصفهان است.
این آش در اولین شب زمستان روی اجاق به دست خانوم ها درست می شود.
این آش با ظاهری ساده بسیار مقوی می باشد.
همان طور که از نامش پیداست مهمترین تشکیل دهنده
آش چغندر است که به همراه حبوبات، سبزی مخصوص آش،
کشک و پیاز داغ یک غذای فوق العاده خوشمزه را تشکیل می دهد.
اگر تا به حال خوردن آش چغندر را تجربه نکرده اید،
حتما برای یک بار هم که شده آش خوشمزه اصفهانی ها را نوش جان کنید.
آش کدو حلوایی اصفهان
کدبانو اصفهانی یک سر آشپزحرفه است که می تواند کدو حلوایی را به آش بی نظیر تبدیل کند
این آش جزو خوردنی های لذیذ سفره یلدا است.
در اکثر مناطق اصفهان شب یلدا بدون آش کدو معنایی ندارد.
اگر یک گردشگر خبره ای باشید، قطعا طعم آن را بارها چشیده اید.
ترکیبات آش، کدوحلوایی، حبوبات، سبزی، برنج، کشک و پیازداغ است.
پایان سفر
یلدا، شب خانواده ها و خاطره هاست.
طلا و جواهر احسان با حمایت از مهر و رفاقت خانواده ها این پیام را برای شما دارد.
یلدا، شب خانواده ها و خاطره هاست و چه بهتر است برای دید و بازدید و
صله رحم اقوام و بزرگترها پیش قدم باشیم ،
هر ساعت از این شب، گنجینه ای به نام خانواده است.
شما همراهان می توانید از سرتاسر کشورمان ویترین طلاهای مینیمال
احسان گلد را از سایت مشاهده کنید.
احسان گلد این اطمینان را می دهد که بتواند زیباترین حس را از لبخند عزیزنتان را فراهم کند.
این فرصت از همین لحظه تا عید نوروز ۱۴۰۳ به صورت ویژه برای شما مهیا شده است.
شاید به این مقاله ها علاقه داشته باشید:
سکه پارسیان شب یلدا و گالری احسان گلد + ویدئو
شب یلدا در مشهد و پیوند عمیق شاهنامه
شب یلدا در مازندان چه خبر است؟ + عکس
شب یلدا در آذربایجان شرقی و رسومی که از آن بی خبرید!
