از دیرباز , زمانی که سیستم بانکداری و اسکناس ها وجود خارجی نداشت , طلا ارزی معاملاتی محسوب می شد و تا به امروز نیز جایگاه خودش را حفظ کرده است. این فلز زرد سال هاست ک بر زندگی بشر تاثیر گذاشته و تعیین کننده بسیاری از وقایع ، مهم بوده و هست.
اگر تایم کافی برای خواندن مقاله را ندارید می توانید از پادکست این مقاله استفاده کنید.
چرا طلا؟
طلا عضوی از گروه فلزات نجیب در کنار مس و نقره و… محسوب می شود. خاصیت فلزات نجیب عدم واکنش پذیریست و در این بین , طلا بسیار بیشتر از سایر فلز ها دارای این خاصیت هست , به طوریکه این فلز می تواند سال ها در شرایط سخت قرار گیرد و با هیچ عنصری واکنش ندهد. همچنین تا به امروز هیچ راهی برای ساخت طلا کشف نشده است و عملا غیر قابل ساخت می باشد. از این رو استخراج از معادن , تنها راه تولید طلاست.
این فلز ارزشمند توانسته ارزش خود را ثابت کند و به دلیل مقبولیت جهانی که دارد , تقریبا به ثبات نسبی دست یافته است که در بازه های کوچک همواره در حال نوسان است. مقبولیت جهانی و ثبات نسبی این فلز زرد موجب شده قیمت طلا همواره به دور از سیاست ها ی مالی کشورها سرمایه ای امن برای سرمایه گذاران در روزهای پرخطر باشد و با سقوط ارزهای مالی کشورها , ارزش پول سرمایه داران خود را حفظ نماید.
با بررسی چارت قیمت طلا , متوجه خواهید شد که قیمت این فلز همواره روندی صعودی به همراه داشته است. البته نوسان های مقطعی مانند نوسان های ایام کرونا یا بحران مالی ۲۰۰۸ قیمت طلا را دستخوش تغیراتی کرده است اما همیشگی نبوده و پس از گذشت این بحران ها دوباره به روند طبیعی خود ادامه داده است.
طلا اولین بار به صورت سکه وارد دنیای اقتصادی بشر شده است. این سکه ها به صورت ارز رایج بین مردم برای مبادلات ساخته می شد و تا به امروز کهن ترین سکه های کشف شده به ۷۰۰سال قبل از میلاد مسیح بر می گردند. با توجه به محدودیت هایی چون محدودیت های وزنی و کمبود فضا , طلا به عنوان دارایی با ارزش بین همه جوامع گذشته مقبولیت پیدا کرده بود.
احتمال می رود اولین سکه های طلا به دستور پادشاه لیدیه(ترکیه فعلی),کَرزُوس , ضرب شده اند و به دنبال آن در سرتاسر اروپا مقبولیت خود را به دست آورده است. البته در این هنگام نقره نیز مقبولیت خوبی در کنار طلا به دست آورده بود.
سال ها بعد چالش های بسیاری ایجاد شد که موجب ایجاد سیستم های بانکداری شد. اولین چالش گم شدن سکه ها بود. سکه ها به دلیل سایز و اندازه کوچکشان به راحتی گم شده و هنگام پیدا شدن نیز بدون توجه به ارزش اصلی آن , وزن شده و به قیمت وزن آن فروخته می شد. دومین چالش رقابت بین این فلز زرد و نقره بود. کشورهای آسیایی نقره را به عنوان ارز مرجع قبول کرده بودند و برعکس ارز مرجع اروپا ، طلا بود. بعد از این اتفاق ها ، زمان آن بود که ارز ها شکل دیگری به خود بگیرند و به همین دلیل اولین اسکناس ها و سیستم های بانکداری به وجود آمدند.
پس از ایجاد سیستم های بانکداری ، مشکلات جدیدی به وجود آمد. در آن زمان طلا می توانست یک دارایی تضمین کننده باشد , به این صورت که بانک ها در ازای دریافت طلا , وام رائه می کردند. اما مشکل اصلی این بود که ، بانک ها به دنبال سود بیشتری بودند و به صورت دیوانه وار و بدون توجه به میزان طلا دریافتی اقدام به ارائه وام کردند. این قضیه تا جایی پیش رفت که اقتصاد اروپا در حال فروپاشی بود. به همین دلیل دولت ها به فکر ایجاد راه کار های جدید برای حل این مشکل افتادند تا توازن بین تسهیلات ارائه شده و ذخایر طلا حفظ شود.
در مقاله بعدی , به تدابیر اندیشیده شده توسط دولت ها دراین زمینه و نقش طلا در اقتصاد امروزی خواهیم پرداخت.