اگر شما هم جزء افرادی هستید که از بین زیورآلات عاشق جواهرات هستید , یقینا کلمه قیراط به گوشتان خورده است. اما قیراط چیست و چه کاربردی دارد؟ قیراط یکی از واحد های اندازه گیریست که بین جواهرفروش ها رواج دارد و واحد اندازه گیری سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی است.
اگر تایم کافی برای مطالعه مقاله ندارید می توانید از پادکست های این مقاله استفاده کنید.
کلمه قیراط ریشه ی عربی دارد و در زبان عربی قِرّاط تلفظ می شود. البته اگر قصد بررسی دقیق داشته باشیم ، کلمه قیراط اقتباس شده از کلمه یونانی «Keration» است. در گذشته جواهرفروشان برای اندازه گیری وزن گوهرهای قیمتی خود و به خصوص الماس از قیراط استفاده می کردند. نکته جالبتر این مسئله ، تفاوت اندازه قیراط با تغییر موقعیت جغرافیایی بود ، به بیان دیگر اندازه قیراط در شهرها متفاوت بود.
در ایران هر واحد قیراط برابر با چهار دانه جو بوده است. زبان شناسان بر این باورند که کلمه قیراط در ایران و در زبان فارسی از بلند مدت استفاده می شده است ، چراکه کلمه قیراط در دیوان اشعار بوستان سعدی نیز دیده می شود. با گذشت زمان کلمه قیراط وارد زبان اروپایی ها شد و « Carat » تلفظ می شد. آن ها هر قیراط را معادل مغز درختی به نام کاروب «Carob» و یا بذر درخت مرجانی آفریقایی«Kuara» میدانستند. بعد ها در سال ۱۹۰۷ هر قیراط را برابر ۲۰۰سوت یا ۰.۲گرم قرار دادند و این استاندارد برای اندازه قیراط در تمامی نقاط دنیا ثابت شد.
قیراط چیست؟
همان طور که بیان شد قیراط واحد اندازه گیری سنگ های قیمتی و نیمه قیمتیست و با Ct یا Kt نشان داده می شودو توجه شود قیراط فقط برای اندازه گیری گوهرهاست و برای طلا از گرم استفاده میشود. برای مثال زمانی که وزن یک جواهر را اندازه گیری میکنید فقط قسمت سنگی آن برحسب قیراط بیان می شود و بقیه قسمت های جواهر برحسب گرم و سوت اندازه گیری می شود. اما سوالی که ایجاد می شود اینست که چرا ازواحد قیراط استفاده می شود و برحسب سوت یا گرم بیان نمی شود؟ دلیل استفاده از این واحد , ارزش بالای گوهرها حتی در ابعاد بسیار ریز است. برای مثال دانه های بسیار ریز الماس ، که وزنی حتی کمتر از یک گرم دارند ، از ارزش بالایی برخوردار هستند. همچنین از دلایل دیگر استفاده از این واحد ، سهولت در تلفظ آن است. برای مثال خواندن و نوشتن ۳ قیراط ، بسیار آسان تر از ۶۰۰ سوت است. به طور کلی می توان گفت قیراط واحدی بزرگتر از سوت و کوچکتر از گرم است. البته حتما به این نکته توجه کنید که قیراط واحد اندازه گیری وزن است نه اندازه. به بیان دیگر ممکن است اندازه یک الماس ۲قیراطی بزرگتر از الماس ۳قیراطی دیگر باشد. این موضوع به دلیل تفاوت چگالی الماس هاست.
سخن پایانی
برخلاف باور اکثر مردم ، بزرگی یا کوچکی سنگ های قیمتی ربطی به وزن آن ندارد و تا حد زیادی به چگالی ان بستگی دارد. به بیان دیگر اندازه سنگ ها در قیمت آن ها تداخلی ندارند و فاکتور اصلی قیمت گذاری سنگ های قیمتی چگالی و وزن آنهاست. دومین فاکتور تاثیر گذار در قیمت سنگ های قیمتی ، شفافیت انهاست. برای مثال ممکن است با دو انگشتر سولیتر مشابه که در هردو از نگین طبیعی استفاده شده است روبرو شوید که قیمت های متفاوتی دارند ، دلیل این تفاوت قیمت ، تفاوت شفافیت و درخشتندگی الماس های کار شده در این انگشترهاست. آخرین فاکتور اصلی محاسبه قیمت سنگ های گران قیمت ، وزن آنهاست. به بیان دیگر سنگ های قیمتی با وزن های رند قیمت نسبتا بالایی نسبت به سایر سنگ ها دارند.